Oyun,program ve bilgisayar hakkında herşey burda

Fiillerde
Kip (Anlam) Kayması
Bir kipin, bir başka kip yerine
kullanılmasıdır. Bir başka ifadeyle; fiilin, çekimlenişine göre taşıması
gereken anlamının dışına çıkmasıdır.
Bu anlam değişiminin daha iyi anlaşılması için,
kiplerin temel anlamlarını bilmemiz gerekir:
· -yor (Şimdiki zaman eki): Anlatışla eylemin aynı anda
yapıldığını ifade eder:
Kardeşim, kendi odasında ders
çalışıyor. (Cümlenin söyleniş anında "ders çalışma" işi de yapılıyor.)
· -di (Bilinen, görülen geçmiş zaman
eki):
Konuşulan andan önce gerçekleştiği kesin olan eylemleri anlatır:
Murat Bey, az önce dışarı
çıktı, ("çıkma" eylemi, konuşulan andan önce gerçekleştiği bilinen
olayı anlatmaktadır.)
· -miş (Duyulan, öğrenilen geçmiş zaman
eki):
Konuşulan andan önce birilerinden, bir yerlerden duyulan, öğrenilen
eylemleri anlatır:
Gülşah Hanım, dün gitmiş
köyüne, ("gitme" eylemi, konuşulan andan önce yapılan eylemin
birilerinden duyulduğunu anlatır.)
· -ecek (Gelecek zaman eki): Konuşulan andan sonra
gerçekleşecek eylemi anlatır:
Yarın, İstanbul'a gideceğim.
· -r (-ar, -er, -ir, -ir... -mez)
(Geniş zaman eki):
Eylemin bütün zamanlar için geçerli olduğunu anlatır:
Gül bahçesini seyretmeyi çok
severim.
Geniş Zamanda Kayma
* Nasrettin Hoca bir gün
pazara gider, ("gitmiş" yerinde)
* Çocuk bir de bakar
ki çantası yerinde yok. ("bakmış")
* Şimdi eve gider,
parayı alıp gelirsin. (Emir yerinde: git, gel.)
* Şimdi bırak, birkaç dakika
sonra okursun. (Gelecek zaman yerinde)
* Acele etme, birazdan gideriz.
(Gelecek zaman yerinde)
* Arabayı yazın alırız.
(Gelecek zaman yerinde)
Şimdiki Zamanda Kayma
* Burada cuma günleri pazar kuruluyor.
(Geniş zaman yerine: kurulur.)
* O, bu iyilikleri hep yapıyor.
(Geniş zaman yerine: yapar)
* Annen yarın baklava yapıyor
mu? (Gelecek zaman yerinde: yapacak mı?)
* Pazarlığa girişiyorum,
kafesi onun düşündüğü fiyata satın alıyorum, ("-dili" geçmiş
yerine: giriştim, satın aldım.)
* Basat bir de bakıyor
ki Tepegöz mışıl mışıl uyuyor, ("-miş'li" geçmiş yerine: bakmış.)
* ******, yine bir gün
sanatçıları topluyor, onlarla sohbete başlıyor, ("-miş'li geçmiş
yerine:... toplamış, sohbete başlamış.)
Gelecek Zamanda Kayma
* Bunu alacak, ***ürecek,
dayına teslim edeceksin. (Emir kipi görevinde: al, götür,
teslim et.)
* Ama çok dikkatli olacaksın.
(Gereklilik kipi görevinde: olmalısın.)
* Trafik tıkanmış olacak.
(Olasılık - tahmin anlamlı: olmalı.)
Not: Cümlenin bütünündeki anlam,
özellikle zaman anlamlı zarflar, anlam kaymasını bulmada önemli bir
ipucudur.

ÖRNEK SORU:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin
kipinde bir anlam kayması olmuştur?
A) Pazar günü gelmeye çalışacağım.
B) Sabahları erken kalkmayı sevmiyorum.
C) Yağmur yağdığı için gelememiş.
D) Söz verdi, yarın buraya uğrayacak.
E) İstanbul'a gitmekten vazgeçmişler.
ÖSS - 1994

ÖRNEK SORU:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, yüklem olan
fiilin kipinde anlam kayması yoktur?
A) Bazı günler, iş çıkışı, arkadaşlarla
buluşuyoruz.
B) Masasına oturmuş, harıl harıl ders
çalışıyor.
C) Hep söz veriyor, ama gelmiyorsun.
D) Derginin yeni sayısı yarın çıkıyor.
E) Tamam, biraz sonra geliyorum.
Cevap: B
UYGULAMA:
Bir zamanlar Ortanca köyünde bir kıtlık
yaşanıyor, pek çok hayvan telef oluyor. Köylü de pilisini pırtısını
topluyor, şehre göç ediyor. Bizim çırak onlardan biri. Geceleri
çalışıyor, gündüzleri okula gidiyor. Geçmişte yaşadıklarını sorunca,
"Uygun bir zamanda anlatırım." diyor. Bu
parçada anlam kayması olan eylemleri bulunuz, doğrularını yazınız.

Uygulamanın Cevabı:
· yaşanıyor:
yaşanmış
· oluyor: olmuş
· topluyor:
toplamış
· ediyor: etmiş
· çalışıyor:
çalışmış
· gidiyor:
gitmiş
· anlatırım: anlatacağım

FİİLLER(EYLEMLER)
Bir oluşu, bir durumu veya bir
kılışı kip ve kişiye bağlayarak anlatan sözcüklere denir.
Pratik olarak ismi fiilden ayırmak için –me,
-ma olumsuzluk ekini ya da –mak ,-mek mastar ekini kullanırız.Eğer bir
kelimenin sonuna –ma ,-me olumsuzluk ekini ya da –mak ,-mek mastar
ekini getirebiliyorsak o kelime fiil demektir.Getiremiyorsak o kelime [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] soylu bir kelimedir.
*Geldi--------- gelmedi ,gelmek
*Oturmuş------ oturmamış, oturmak
*Söylüyorum---------- söylemiyorum, söylemek
Görüldüğü gibi yukarıdaki kelimelere –ma,-me
ve –mak,-mek getirebilmekteyiz. Öyleyse bu kelimeler fiildir.
*Kitap--------- kitapma , kitapmak
Yukarıdaki ‘[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]’ sözcüğüne ise bu
ekleri getiremiyoruz.Öyleyse bu kelime isimdir.
Fiiller, anlattıkları hareketin niteliğine göre
değişik özellikler gösterir.Bunları üç grupta inceleyebiliriz:
a)Kılış fiilleri
b)Durum fiilleri
c)Oluş fiilleri.
Bunları birbirinden ayırt etmek için pratik
olarak şu bilgiyi kullanabiliriz.:
Eğer bir fiil geçişli ise (yani ‘neyi’, ‘kimi’
sorularını sorabiliyorsak) kılış fiilidir.
*Kırmak ,atmak , dikmek, içmek,
ezmek,delmek,yolmak,dizmek….
Görüldüğü gibi yukarıdaki fiillere ‘neyi
kırmak?, neyi atmak…’sorularını yöneltebiliyoruz.
Öyleyse bu fiiller geçişlidir ve geçişli
olduğu için de kılış fiilidir.
Fiil, öznenin kendi iradesi dışında geçirdiği
değişimi anlatıyorsa ve bir hareket bildirmiyorsa o fiil oluş
fiilidir.
*Sararmak ,Yaşlanmak,Uzamak,
Paslanmak,büyümek,solmak,acıkmak…
Görüldüğü gibi yukarıdaki fiiller geçişli
olmadığı için kılış fiili olamaz.Bir hareket olmadığı için ve eylem [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]nin kendi isteği
dışında gerçekleştiği için bu fiiller oluş fiilidir.
Fiil, öznenin kendi iradesinde yani kendi
isteği ile gerçekleşiyorsa ve fiil bir hareket ifade ediyorsa o fiil durum
fiilidir.
*Yürümek, oturmak, gitmek, çıkmak,ağlamak…
Görüldüğü gibi yukarıdaki fiiller , bir hareket
bildirmektedir ve bu hareket kişinin kendi isteğiyle gerçekleşmektedir
bu yüzden yukarıdaki fiiller durum fiilleridir.
Not: Durum
fiilleri de oluş fiilleri de geçişsiz fiillerdir.
FİİLDE KİP: Kipler, [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.](bildirme) ve dilek (isteme) kipleri olmak
üzere ikiye ayrılır.
a)Haber Kipleri: Zaman eklerinin hepsine birden haber kipleri denir.Haber
kipleri şunlardır:
1)Öğrenilen(duyulan) (miş’li) Geçmiş Zaman: Fiillere –miş ,-mış, -muş,-müş ekleri getirilerek
sağlanır.Bu eylemler daha çok başkasından duyulma, aktarılma anlamı
taşırlar. Bazen de farkında olmadan yapılma bildirir.

*Evleri yanmış.(başkasından duyma)
*Seni sormuşlar. (başkasından duyma)
*Aaa ! çorabım kaçmış. (sonradan farkına varma)
*Mutfakta elimi kesmişim. (sonradan farkında
olma)
*Bu solmuş elbiseleri giymemelisin.(sıfat fiil
eki)

2)Görülen (di’li) Geçmiş Zaman: Eylemlere “dı,di,du,dü,tı,ti,tu,tü” ekleri
getirilerek yapılır. Anlatan kişi harekete bizzat tanık olmuştur, eylemi
görmüştür.
*Evleri yandı.
*Hep birlikte geziye gittik.
*[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]ı kazanabileceğini
söyledi.
*Kalbim Ege’de kaldı.
*Beraber yürüdük bu sahillerde.
*Burada her zaman tanıdık insanlara
rastlayabilirsiniz.(sıfat-fiil eki)

3)Şimdiki Zaman: Eyleme –yor eki getirilerek yapılır.Eylem ile anlatış aynı
zamanda gerçekleşir.

*Ders çalışıyorum.
*Ne diyor?
*Çocuklar yine kavga ediyor.
Not:
-makta,-mekte eki de fiile şimdiki zaman anlamı katar.
*Bir soğuk yatakta büzülmekteyim.
*Lütfen sessiz olun şu an ders çalışmaktayım.
4)Geniş Zaman: Eylemlere –r, -ar, -er ekleri getirilerek yapılır.
*Senden sana sığınırım.
*Her sabah yürürüm.
*Bu yolun sonu nereye çıkar?
*Hep böyle güler yüzlü müsün? (sıfat-fiil eki)
Not:
Geniş zamanın olumsuzu –mez, -maz’dır. Ancak 1.tekil ve 1.çoğul
çekimlerde –me ,-ma
şeklini alır.
*Gelmezsiniz ___ gelirsin
*gelmem____gelirim
5)Gelecek Zaman: Eylemlere –ecek , -acak eki getirilerek yapılır.
*Sana olan aşkımı haykıracağım.
*Gelecek de bir gün gelecek.
*Mektuba yazacak sözüm kalmadı.
*Okuyacak da adam olacak.
*Açacak nerede?
b)Dilek Kipleri: Fiilin gerçekleşmesini ya da gerçekleşmemesini
dilek,istek,gereklilik veya emir kavramları içerisinde veren
kiplerdir.Bunlar haber kipleri gibi belirli bir zaman anlamı
taşımazlar.
1)Dilek-şart kipi: Fiillerin kök ya da gövdelerine –se ,-sa eki
getirilerek yapılır.Dilek- şart kipi cümleye bazen ‘şart(koşul)’ anlamı
katarken bazen de ‘dilek’ anlamı katar.
*Ah şu sınavı bir kazansam!
*Sana olan duygularımı açıkça bir
söyleyebilsem!
*Çalışırsan kazanırsın.
*Yaramazlık yaparsan bir daha seni getirmem.
2)İstek kipi:Fiil kök ya da gövdelerine –e, -a, -ayım, -eyim, -alım, -elim
getirilerek yapılır.
*Sana duyduklarımı anlatayım
*Seninle yine görüşelim.
*Bunu böyle bilesin
3)Gereklilik Kipi: Fiil kök ya da gövdelerine –meli,-malı getirilerek
oluşturulur.
*Bu [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]nda birinci
olmalıyım.
*Bu sorunun bir çözüm yolu olmalı.
*Şimdiye eve varmış olmalı. (olasılık, ihtimal)
4)Emir Kipi:Eylemin gösterdiği hareketin emir biçiminde yapılması
gerektiğini ifade eder.
*Söyle yanıma gelsin.(3.tekil kişi emir eki)
*İçeri buyrunuz. (2.tekil kişi emir eki)
*Lütfen işlerinizi iyi yapınız. (2.çoğul kişi
emir eki)
*Çeneni kapa. (2.tekil kişi emir eki)
*Beni beklesinler (3.çoğul kişi emir eki)
Not:
Emir ekleri ile şahıs eklerini birbiri ile karıştırmamak gerekir.Şahıs
ekleri hiçbir zaman fiilin üzerine direkt olarak gelmez; ancak bir kip
ekinden sonra gelebilir.Emir ekleri ise fiilin üzerine direkt olarak
gelir.
*Geliyorsun ,gitmelisin (şahıs eki)
*Gelsin ,gitsin (emir eki)
FİİLLERDE BİRLEŞİK ZAMAN:Fiillere kip eklerinden sonra –idi ,-imiş, -ise
ekeylemlerinden biri getirilerek yapılır.Kısacası, iki kip ekinin üst
üste gelmesi durumudur.
*Yüzüme bu türlü bakmayacaktın. (Gelecek
zamanın hikayesi)
*Gözünden akan bir damla yağmur olsaydım.(Şart
kipinin hikayesi)
*Sen de gelecekmişsin.(Gelecek zamanın
rivayeti)
*Bunu daha önce yapmalıymışım. (Gereklilik
kipinin rivayeti)
*Bu konuyu anlarsanız netleriniz de artar.
(Geniş zamanın şartı)
*[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]üyorsam mutlu olduğumdan
değildir. (Şimdiki zamanın şartı)
*Bu köyde iki genç yaşarmış.(Geniş zamanın
rivayeti)
FİİLLERDE ANLAM (KİP,ZAMAN) KAYMASI: Fiil çekimlerinde kullanılan kip ve zaman ekleri
her zaman kendi anlamlarında kullanılmazlar.Bu ekler birbirlerinin
yerlerine de geçebilir. İşte bir zaman kipi ya da bir dilek kipi başka
bir kipin yerine kullanılmışsa burada bir zaman (anlam , kip) kayması
var demektir.
*Derslerime her hafta düzenli olarak
çalışıyorum.
*Arkadaşlar, bundan sonra daha yoğun bir
şekilde çalışıyoruz.
*Fatih, o yıllarda pek çok sefer yapar.
*Soruları sonra çözersiniz.
*Mektubu yarın alır.
*Bütün bu soruları çözeceksin.
*Eser Selçuklulardan kalma olacak.
*Sabahları, erken kalkmayı seviyorum.
*Allah’ım bize yardım et.
EK-FİİL (EK-EYLEM): Ekfiil “i” fiilidir tek başına bir anlamı
yoktur.Ekfiilin iki görevi vardır:1)İsim ve isim soylu kelimelere
gelerek bu kelimelerin cümlede yüklem olmasını sağlar.(O iyi bir
öğrenciydi.) 2)Çekimlenmiş fiillere gelerek birleşik zamanlı fiiller
yapar. (Koşuyordum)
“-imek” dört basit çekimi vardır.Basit
çekimli durumlarda sadece isim soylu sözcüklerde bulunur.
1)Bilinen Geçmiş Zaman(idi): Çalışkandım (çalışkan idim) ,çalışkandın ,çalışkandı
,çalışkandık, çalışkandınız,çalışkandılar
Ekfiil sadece isme değil edata
,zamire,sıfata, tamlamalara da gelebilir.
*İşte tüm bunları yapan oydu. (o idi) (ekfiil
zamire eklenmiştir)
*Bu yaptıklarım senin içindi.(için idi) (ekfiil
edata eklenmiştir)
2)Öğrenilen Geçmiş Zaman (imiş): İşçiymişim (işçi imişim)
,işçiymişsin,işçiymiş,işçiymişiz, işçiymişsiniz, işçiymişler
3)Şart Kipi (ise): Öğretmensem (öğretmen isem) ,öğretmensen ,öğretmense
,öğretmensek ,öğretmenseniz, öğretmenseler
4)Geniş Zaman: Ekfiilin geniş zamanında “i” fiili bugün tamamen
düşmüştür.Ekfiilin geniş zaman ekleri sadece isme gelir.Çekimi şu
şekildedir:
*İyiyim ,iyisin
,iyi(dir),iyiyiz,iyisiniz,iyidirler
Ekfiilin olumsuzu “değil”dir.Ekfiili
bulmak için isme “değil” ekleriz.
*Öğrenciyim ---------- öğrenci değilim.
Önemli Uyarı:Ekfiilin geniş zamanına şekilce benzeyen diğer eklerle ekfiilin
geniş zamanı karıştırılmamalıdır:
*Geliyorum (şahıs eki)
*Hastayım (ekfiilin geniş zamanı)
*Babam (iyelik eki)
*Babayım (ekfiilin geniş zamanı)
*Ölüm (Fiilden isim yapım eki)
*Benim kardeşim [tamlayan (ilgi) eki]
*Sen ne kadar güzelsin. (Ekfiilin geniş
zamanı)
*Sen yine bana döneceksin. (şahıs eki)

YAPILARINA GÖRE FİİLLER:
Yapılarına göre fiiller üç grupta incelenir.
A) Basit Fiiller:
Hiçbir yapım eki almamış fiillerdir. Fiil
köklerine gelen çekim ekleri (zaman, şahıs) fiilin anlamını
değiştirmediğinden böyle fiillere de basit fiil denir.
* Durmuş bir saat de günde iki kez doğruyu
gösterir.
* Güzel söz söyleyebilmek için güzel düşünmek
gerekir.
* Dostluk bir şemsiyeye benzer.İnsan onları
ancak kötü havalarda ister.
* İstediğim her şeyi yaptım;çünkü
yapamayacağımı düşündüğüm şeyi istedim.
* Büyük adam büyük olduğunu; büyüklüğün
küçüklük olduğunu bilir.
B) Türemiş (Gövde) Fiiller:
Yapım eki almış fiillerdir. Türkçede fiil
türetmenin iki yolu vardır:
1) İsim kök ya da gövdelerinden fiil türetme:
* güzel-leş *sarı-ar
*ışıl-da *göz-le
*az-al *ben-imse
*ince-l *düz-el
*su- sa * sivri-l
*yaş-a * kan-a
2) Fiilden fiil türetme:
* sev-in *çık-ar *
kız-ış *bak-ış
* öl-dür * taşı-t *at-ıl
*kan-dır *koş-tur
C) BİRLEŞİK FİİLLER:
En az iki sözcüğün birleşmesiyle oluşan
fiillerdir.
Üç grupta incelenir:
A) Anlamca Kaynaşmış Birleşik Fiiller:
Bir isimle bir fiilin anlam yönünden birleşip
kaynaş -masıyla oluşur. Bu sözcüklerden biri ya da ikisi ger -çek
anlamını yitirir.Deyimlerin çoğu bu türe örnektir.
* Sen kimsin ki bana kafa tutuyorsun?
* Bu tehditlerinle gözümü korkutamazsın.
* Annemin yemekleri hoşuna gitti mi?
* Odasında kitaplarına göz atıyordu.
* Adama laf anlatmaktan dilimde tüy bitti.
* Konuşulanlara ben de kulak kabarttım.
* İş için yüzlerce kişi başvurmuştu.

B) Yardımcı Fiillerle Yapılan Birleşik Fiiller:
İsim soylu bir sözcüğün üzerine –et , -ol ,
-kıl , -eyle
gibi yardımcı eylemler getirilerek yapılır.
* Seven bu gönül seni asla terk etmeyecek.
* Hayat uykuyla uyanıklık arasında raks eder.
* Bu usanç duyan gözlerim bir şeyde karar
kıldı.
* Seyreyleyelim mehtabı yıldızların altında.
UYARI 1: Bu türle yapılan birleşik fiilin isim
kısmında bir ünlü düşmesi ya da bir ünsüz türemesi varsa birle- şik fiil
bitişik yazılır.
* Akşamı seyredeyim senin bakışlarında.
* Benliğime hakim olur bir deli rüzgar.
* Bir gün yeniden bana döneceğini hissediyorum.
* Ama dönsen de seni asla affetmeyeceğim.
* Sabreden derviş muradına ermiş.
UYARI 2 : Et- , ol- yardımcı eylemleri tek
başına bir anlam taşıyorsa ve önündeki isimle kaynaşmamışsa kendi
görevinde kullanılmış demektir yani asıl fiildir.
* Ben ettim sen etme.
* Köyümüzde şimdi kirazlar olmuştur.
* Elindeki gömlek ancak beş milyon lira eder.
* Boş zamanlarımda kütüphanede olurum.
C) ÖZEL ( KURALLI ) BİRLEŞİK FİİLLER:
İki fiilin birleşmesi yoluyla oluşur. Tamamı
bitişik yazılır. Dört grupta incelenir:
1) Yeterlilik Fiili ( fiil + ebil-) :
Cümleye gücü yetme ve olasılık anlamı
katar.Fiilin üzerine ebilmek getirilerek oluşturulur.

* Okula geç kalırsam öğretmenim kızabilir. (o)
* Bu genç yaşımda ölebilirim (o)
*En güzel şiirlerimi söylemeden gidebilirim
buralardan (o)
* Bir gece ansızın gelebilirim. (o)
* Sevinçten kapında bayılabilirim.
* Sınıfı geçebilirim (g.y)
UYARI: Yeterlilik fiilinin olumsuzunda bil-
fiili düşer. Fiilin üzerine –ama , -eme getirilerek yapılır.
* Yapabilirim à yapamam. (yeterlilik
birleşik fiilinin olumsuzu)
* yaparım à yapmam ( geniş zamanın
olumsuzu)
* Görebilirsin à göremezsin (yeterlilik
birleşik fiilinin olumsuzu)
* Atamam kendimi mavi denize dünya
güzel. (atabilirim: yeterlilik birleşik fiilinin olumsuzu)
2. Tezlik Birleşik Fiili: (Fiil+iver-):
Cümleye tezlik çabukluk anlamı katar.
* Uzanıp tutuver elimi ne olur geri dön.
* Akşamın derin kızıllığında kayboluverdim.
* Uzanıverse gövdem taşlara boydan boya.
* Polisler kaçan hırsızı yakalayıverdi.
* Annesini görünce yanına koşuverdi.
NOT: Olumsuzluk eki –ma, -me asıl eylemden
sonra gelirse önemsizlik, yardımcı fiil olan ver- den sonra gelirse
olumsuz tezlik bildirir.
* Sen de o filmi görmeyiver. (önemsizlik)
* Her şeye maydanoz oluverme. (olumsuz tezlik)
3. Süreklilik Birleşik Fiili (fiil+ edur, kal,
gel):
Cümleye devam etme, süreklilik anlamı
katar.
* Bu hikaye yıllardır süregelir.
* Televizyonun karşısında uyuyakalmışım.
* Gidedursun turnalar, gurbet ellere.
* Listede ismimi göremeyince listeye
bakakaldım.
4. Yaklaşma Fiili (fiil+ eyaz) :
Eylemin gerçekleşmesine çok az bir zaman
kaldığını ifade eder.Az kalsın olacaktı anlamı verir.
* Kaldırımda yürürken düşeyazdım.
* Onu karşımda görünce korkudan öleyazdım.
FİİLLERDE ANLAM KAYMASI

Cümle içinde bir fiil kipinin kendi anlamı
dışında başka bir fiil kipinin yerine kullanılmasına zaman (anlam)
kayması denir.

Yarın ailecek İstanbul’a geliyoruz.

(Bu cümlede gelecek zamanda yapılacak bir eylem, şimdiki zamanda
yapılıyormuş gibi söylenmiştir.) (geliyoruz değil, geleceğiz olmalıydı.)

Örnekler:
Başarmak için azimli davranır ve sonunda başarır. (davrandı/başardı)
Hoca bir gün pazara iner. (inmiş)
Ben onun ne istediğini bilirim. (biliyorum)
Başkan Bey, evrakı isterler. (istiyor)
Babam bu habere çok sevinir. (Sevinecek)
Sabah erkenden kalkar, çantanı hazırlarsın. (kalk,
hazırla)
Duyar duymaz olay yerine koşuyorum. (koştum)
Birkaç gün sonra Ankara’ya gidiyorum. (gideceğim)
Her zaman buraya uğruyor. (uğrar)
Bu kitabı bir haftada okuyacaksın! (oku)
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]- Fiil
(Eylem)
Zaman eklerinin
birbirinin yerine kullanılması olayıdır.
Şimdiki zaman kipi geniş
zaman kipi yerine kullanılabilir.

ÖRNEK
Her sabah kahvaltı
ediyor (eder).Yatmadan önce kitap okuyor (okur).
b) Şimdiki zaman kipi gelecek
zaman kipi yerine kullanılabilir.
Kardeşim yarın Adana'ya
gidiyor (gidecek).
Haziranda tatile
gidiyoruz (gideceğiz).
c) Şimdiki zaman kipi, duyulan
geçmiş zaman kipi yerine kullanılabilir.
ÖRNEK
Kapıyı açıyor ki babası
karşısında (açmış ki).
****** kürsüye çıkıyor
ve büyük bir söylev veriyor (çıkmış, vermiş).
d) Duyulan geçmiş zaman, görülen
geçmiş zaman yerine kullanılabilir.
ÖRNEK
Babam 1934 yılında doğdu
(doğmuş)
.e) Geniş zaman kipi
gelecek zaman kipi yerine kullanılabilir.
ÖRNEK
Oğlum büyür bana yardım
eder (büyüyecek, edecek).
f) Şimdiki zaman kipi di'li geçmiş
zaman kipi yerine kullanılabilir.
ÖRNEK
Geçen yılki felaketi
yeni duyduk.
g) Geniş zaman kipi miş'li geçmiş
zaman kipi yerine kullanılır.
İkinci dünya savaşında
ekmekler karneye bağlanır (bağlanmış)
h) Gelecek zaman kipi,
emir kipi yerine kullanılabilir.
ÖRNEK
Dersine de çalışacaksın
bana yardım da edeceksin ( çalış, et).
ı) Geniş zaman kipi
şimdiki zaman kipi yerine kullanılabilir.

Çabuk olun sinemaya geç
kalırız (kalıyoruz).
i) Geniş zaman kipi
emir kipi yerine kullanılabilir.
ÖRNEK
Eşyalarını toplayıp
gidersin (git).

» forumda nasıl konu açılır?
» Lütfen bu konu altında konuşunuz.:)
» 1. Sınıf Matematik Konu Kavrama Testleri-1
» Bu konu altında sağlıkla ilgili konuşmalar yapabilirsiniz..
» bölümü kullancaksanız okuyun! [sohbet vb bu konu altında lütfen]

Oyun,program ve bilgisayar hakkında herşey burda

Fİİlde (kİp) anlam kaymasi [konu anlatımı örnek sorular]